Cynk niezbędny jest do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, działania niektórych hormonów i zachowania zdrowej cery. Pierwiastek ten jest bardzo potrzebny, bo jego niedobory, szczególnie u mężczyzn mogą skończyć się bezpłodnością.

---

Cynk występuje w mięśniach, kościach, skórze, nerkach, wątrobie, oczach, a u mężczyzn jeszcze w prostacie. Nasz organizm nie magazynuje tego minerału, dlatego też powinien on być dostarczany z pożywieniem. Dobrymi źródłami cynku są produkty bogate w białka zwierzęce tj. jaja, mięsa (wołowina i ciemne mięsa), podroby (np. wątroba), ryby, owoce morza (bardzo dużo w ostrygach). Duża jego ilość występuje również w migdałach i orzechach brazylijskich oraz w nasionach dyni i kiełkach pszenicy, ale jest on gorzej wchłaniany.

Cynk – ogólne właściwości

Jest składnikiem wielu enzymów oraz hormonów i jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Sprzyja i pomaga w leczeniu przeziębienia, grypy, zapaleniu spojówek czy też innych infekcji. Wykazuje działanie bakteriobójcze. Porównanie trzech ramdomizowanych badań nad tabletkami do ssania z cynkiem wykazało, że mogą one pomóc w walce z przeziębieniem, jednak powinny być przeprowadzone bardziej szczegółowe badania. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27378206

Japońskie badania wykazały, że przyjmowanie cynku zmniejsza dzwonienie w uszach, a amerykańscy badacze stwierdzili, że ssanie tabletek z cynkiem zmniejsza czas przeziębienia o koło 3 dni. Przydatny jest również w łagodzeniu objawów osteoporozy, wrzodów, hemoroidów i zapalenia jelita.

Cynk wpływa korzystnie na wytwarzanie hormonów płciowych i tarczycy. W razie problemów z płodnością można zbadać, czy aby na pewno poziom cynku we krwi jest w normie. Dodatkowo w przypadku mężczyzn pozwala na utrzymanie prostaty w zdrowiu. Meta-analiza wykazała, że stężenie cynku w surowicy spadł u pacjentów z rakiem prostaty i zwiększa się u pacjentów z łagodnym przerostem prostaty (BPH). Jednak, naukowcy nie są pewni czy to choroba zmieniła stężenia cynku w surowicy lub czy zmiany stężenia cynku w surowicy krwi doprowadziło do choroby gruczołu. Badając poziom pierwiastka we krwi, można dowiedzieć się czy coś dzieje się źle. http://www.nature.com/articles/srep25778

Wspomaga gojenie się ran i podrażnień skóry, a ssana w formie tabletek może wyleczyć wrzody jamy ustnej i gardła. Cynk poprawia ogólny stan skóry i włosów. Jest skutecznym środkiem w walce z trądzikiem, wypryskami, łuszczycą i trądzikiem różowym. Opóźnia utratę wzroku u ludzi ze zwyrodnieniem plamki ocznej (częste schorzenie u osób po 50-tym roku życia).

Ponadto meta-analiza badań związanych z zależnością cynku i poziomu insuliny we krwi potwierdziła, że u osób otyłych zażywanie cynku poprawia insulinoodporność. Oznacza to, że pierwiastek ten może pomóc uregulować wyrzuty insuliny i uwrażliwić tkanki na jej działanie. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27587022

Co za dużo, to nie zdrowo?

Zalecana dawka dla kobiet wynosi 7,5 mg/dobę, a dla mężczyzn 9,5 mg/dobę.

Niedobór cynku objawia się trudnościami w gojeniu się ran, może wywoływać zmiany skórne (np. trądzik, wysypki, łuszczycę). Utrudnia odczuwanie smaku i zapachu oraz zmniejsza wytwarzanie spermy.

Nadmiar natomiast może osłabić odporność organizmu i zmniejszyć stężeni cholesterolu HDL we krwi. Jeżeli mamy zamiar stosować cynk przez dłuższy czas w większych dawkach (lecznicza dawka wynosi 15 mg dziennie) to należy dodatkowo przyjmować miedź (1 mg miedzi na każde 15 mg cynku).

Cynk należy zażywać godzinę przed posiłkiem lub 2 godziny po posiłku, nie należy brać go jednocześnie z żelazem. Po antybiotyku zażywać, co najmniej 2 godziny po.

Najlepszymi formami cynku są tabletki, kapsułki czy też cynk w płynie zawierające pikolinian, octan lub asparaginian cynku, ponieważ są one łatwo wchłaniane i nie podrażniają żołądka. Natomiast do leczenia grypy lub przeziębienia najlepsze są cukierki do ssania zawierające glukonian, askorbinian lub glicynian cynku.

Afrodyzjak

Zastanawiam się jak duża część osób kliknęła w ten wpis ze względu na słowo „seks” w tytule. Jak się okazuje cynk jest prawdopodobnie jednym z najważniejszych czynników wpływających na seksualność, szczególnie u mężczyzn.

Nie ma więc co się dziwić, że ostrygi nazywane są afrodyzjakiem, gdyż posiadają go średnio w 100 g aż 16 mg, czyli trochę ponad dzienną dawkę leczniczą. Cynk uczestniczy praktycznie we wszystkich procesach płciowych. Zaczynając od metabolizmu hormonów, przez formowanie nasienia, a skończywszy na regulacji żywotności plemników.

U mężczyzn niedobory tego pierwiastka charakteryzują się zmniejszonym poziomem testosteronu i ilości spermy, zaburzeniami potencji, zmniejszoną żywotnością plemników, a w skrajnych sytuacjach bezpłodnością, złym samopoczuciem, depresją. Cynk jest ważnym antyoksydantem, odgrywającym rolę w ochronie plemników przed atakiem wolnych rodników.

Duża aktywność seksualna i fizyczna

Mężczyźni wykazujący wysoką aktywność seksualną powinni dodatkowo przyjmować większe ilość tego pierwiastka, ponieważ nasienie jest bardzo bogate w cynk. Każdy ejakulat zawiera około 5 mg tego drogocennego minerału, czyli około 1/3 dziennego zalecanego zapotrzebowania. Paradoksalnie mogą, więc tracić więcej cynku z nasieniem niż są w stanie dostarczyć z pokarmem. Sportowcy również wymagają większej suplementacji cynkiem z powodu znacznej jego utraty z potem oraz ze względu na jego pozytywny wpływ na rozwój tkanki mięśniowej.

Na koniec o mitach

Często powtarzano mi żebym nie jadł dużo jaj, bo to źle działa na „sprawy” męskie. Pytałem, dlaczego, co tam się zmienia i dzieje, ale nikt nie potrafił mi odpowiedzieć. Z czasem sam doszedłem do jednego ciekawego wniosku. Młodym chłopcom zabraniało/zabrania się jadać dużej ilości jaj ze względu na cynk w nich zawarty.

Większa dawka cynku, powoduje wzrost testosteronu i ciężko jest wtedy obojętnie patrzeć na płeć przeciwną. Drugą ciekawą sprawą jest wstrzemięźliwość od seksu sportowców przed ważnymi zawodami czy walkami. Jeżeli dostarczają za mało cynku z pożywienia i suplementacji to możliwe, że po upojnej nocy z partnerką może zabraknąć testosteronu na walkę.

Pozdrawiam i życzę zdrowia

Rafał