Bezsenność dotyczy coraz większy odsetek ludzi. W Europie co piąta osoba w nocy nie może zasnąć. Dodatkowo wzrasta odsetek młodych osób skarżących się na problemy ze snem. Czy są jakieś główne przyczyny bezsenności?
Średnio przesypiamy 1/3 naszego życia. Sen jest bardzo ważny dla ludzkiego organizmu. Wchodząc w kolejne fazy snu, nasz mózg układa i przetwarza informacje przyswojone w ciągu dnia. Istnieje pięć faz snu: jawa, stadium zasypiania, lekki sen, głęboki sen i faza REM.
Tych kolejno po sobie występujących kolejnych faz tworzy tzw. cykl snu, który zależnie od predyspozycji trwa od 90 do 100 minut. Jedną z ważniejszych faz jest faza REM (ang. Rapid Eye Movement), podczas której dochodzi do szybkich ruchów gałek ocznych.
W fazie REM dochodzi do tworzenia się marzeń sennych, a po jej końcu występuje krótkie przebudzenie. Ilość tych cykli i ich długość zależy od kilku czynników m.in. od genetyki czy stanu psychicznego i fizycznego. Dorośli ludzie średnio przechodzą do sześciu cykli w ciągu nocy.
Podczas tej istotnej części naszego snu napięcie mięśniowe prawie całkowicie ustępuje, ale wzrasta ciśnienie krwi. Bicie serca i oddech stają się nieregularne. Zwiększa się dopływ krwi do mózgu, dzięki czemu dochodzi do relaksacji centralnego układu nerwowego. Jest to niezwykle ważne dla naszego zdrowia. Ponadto podczas snu głębokiego regenerowane są komórki naszego ciała. Wzmaga się produkcja hormonu wzrostu, komórek odpornościowych i synteza białek. Następuje wiele procesów naprawczych.
Bezsenność to jednostka chorobowa, która nie oznacza wyłącznie niemożliwość zaśnięcia. Do zaburzeń snu zalicza się również częste budzenie się w nocy oraz zbyt wczesne przebudzanie się rano i problem z ponownym zaśnięciem. Te trzy problemy dwukrotnie częściej dotyczą kobiet niż mężczyzn. Gdyby nie nocny odpoczynek już po 48 godzinach bez snu, można by było doświadczyć halucynacji.
1. Przeglądanie telefonu przed snem
Telefony komórkowe towarzyszą nam podczas każdego monentu życia. Budzimy się rano spoglądając na wyświetlacz i sprawdzając godzinę. Wysyłamy wiadomości tekstowe, kontaktujmy się ze światem i zdobywamy za pośrednictwem komórek informacje. Niestety przedsenne spoglądanie w ekran telefonu może być przyczyną problemów ze snem. Białe światło emitowane przez wyświetlacz, drażni nerw wzrokowy, który daje sygnał do mózgu, że dzień jeszcze trwa.
Oszukany mózg nie produkuje hormonu odpowiedzialnego za zasypianie i sen. Metionina produkowana jest po zmroku, gdy do naszych oczu dopływa mniej światła. Istnieją specjalne programy lub ustawienia na urządzeniach mobilnych, które odpowiednio modyfikują kolory i jasność ekranu.
2. Stres – życie „w biegu”
Zabieganie, rozdrażnienie i szybkie tempo życia sprawia, że zaniedbujemy swój układ nerwowy. Zarywanie nocy, żeby skończyć projekt, siedzenie bez potrzeby do późna przed laptopem czy bogate nocne życie sprzyjają powstawaniu zaburzeń snu.
Obciążony system nerwowy zaczyna nieprawidłowo funkcjonować, jednocześnie chcąc się regenerować. Człowiek zaczyna czuć się rozdrażniony. Rozmyślanie nad trudami dnia codziennego, akurat przed snem – nie sprzyja zasypianiu. Najlepiej znaleźć czas wyłącznie dla siebie. Zrelaksować się biorąc przyjemną kąpiel. Spróbować rozwiązać swoje problemy z pomocą specjalisty.
3. Nieodpowiednia dieta
Zaniedbywanie jakości pożywienia i jedzenie w pośpiechu może doprowadzić do niedoborów niektórych witamin i minerałów. Wapń, magnez i witamina B6 są niezbędnymi składnikami do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Oprócz przyjmowania ich dodatkowo w postaci suplementów, należałoby zadbać o lepszą dietą. Nadmiar kofeiny w diecie, szczególnie w popołudniowych i wieczornych pogarsza jakość snu. Ciężkostrawne i wzdymające posiłki obciążają układ trawienny, który w nocy zamiast odpoczywać musi pracować. Bezsenność może wynikać również z naszego zamiłowania do napojów energetycznych.
4. Zły mikroklimat w sypialni
Tzw. smog elektryczny powstaje, gdy w naszym najbliższym otoczeniu włączonych jest dużo urządzeń elektrycznych. Ładowarki, laptopy, telewizor, lodówka – otaczamy się siecią elektryczną, która emituje promenowanie elektromagnetyczne. W pewnym stopniu może ona wpływać negatywnie na funkcjonowanie naszego organizmu. Z tego powodu sypialnia powinna być wolna niepotrzebnych urządzeń elektrycznych.
Ponadto warto zadbać o mikroklimat miejsca, w którym planujemy spać. Optymalna temperatura powinna się mieścić w przedziale pomiędzy 16, a 20 st C. Przed położeniem się do łóżka, najlepiej przewietrzyć sypialnie.
5. Ignorowanie symptomów choroby
Często bezsenność jest ignorowanym objawem jakiejś choroby. Budzenie się w nocy może nawet powodować słaby pęcherz, który daje o sobie znać. Może to też być zapowiedź lub symptom przewlekłej choroby np. nadciśnienie tętniczego, depresji, zapalenie stawów, dolegliwości związanymi z oczami lub sercem. Otyłość i związane w nią problemy, również nie sprzyjają dobremu snu.
Pozdrawiam i życzę dobrego snu
Rafał
