Tak samo ważna dla naszego zdrowia jest żywność, jak i opakowanie, w którym je przetrzymujemy. Od niedawna można się spotkać na rynku szkło, które reklamowane jest prawdziwa rewolucja w branży przechowalnictwa. Opakowania w przyszłości będą z fioletowego szkła?

Produkty przechowywane w opakowaniach wytworzonych z tego rodzaju tworzywa zachowują dłużej swoją świeżość oraz pachną intensywniej. Czy jest to po prostu zgrabna reklama, mająca przyciągnąć potencjalnych klientów? Dlaczego właściwie fioletowe, a nie zielone szkło? Taki kojarzyłoby się bardziej z produktami typu „eko”.

Szkło według amerykańskiej normy ASTM-162 (1983) jest to nieorganiczny materiał, który został schłodzony do stanu stałego, ale bez procesu krystalizacji. Nie mnie, nie więcej każdy wie, jakie ono jest. Otacza nas z każdej strony – szyby w oknach, witryny, szklanki, kieliszki, słoiki, itp.

Do produkcji tego tradycyjnego potrzebny jest piasek, ale nie taki z piaskownicy, tylko kwarcowy (czyli głównym składnikiem jest kwarc), plus kilka dodatków. Surowce są mieszane i topione w temperaturze 1200-1300°C. Pierwsze próby wyprodukowania szkła zakończone sukcesem miały miejsce już 5000 lat temu.

Poprzez dodatek do masy szklanej właściwych tlenków metali otrzymuje się barwne szkło:

• czerwone zawiera koloidalne cząsteczki złota,
• żółte zawiera związki kadmu i siarki,
• zielone zawiera związki żelaza(II) i chromu(III),
• niebieskie zawiera związki kobaltu(II),
• fioletowe zawiera związki manganu(VII).

Dzięki różnym kolorom (związkom) szkło nabiera nowych właściwości, ale jakich?

Fioletowe szkło jak donoszą różne źródła nie jest jakąś wielką nowością. W starożytnym Egipcie wszelkie drogocenne maści, olejki, leki i żywność przechowywano w fioletowych lub złotych pojemnikach. Późniejsi alchemicy i twórcy kosmetyków, również doceniali zalety przechowywania szybko wietrzejących i psujących się produktów właśnie w szkle zabarwionym na fioletowo.

Nie chodzi tutaj o to, że mangan wpływa na to, co jest w pojemniku. Odpowiednia barwa filtruje światło. Fioletowe szkło przepuszcza jedynie promieniowanie UV, które zabija drobnoustroje. Żywność w takim szczelnie zamkniętym słoiku postawiona np. na parapecie przeszłaby swoistą dezynfekcję. Produkcja takiego szkła wiąże się z większymi kosztami i nie jest takie łatwe, dlatego też po II wojnie światowej „zapomniano” o ich szczególnych właściwościach.

Niedawno firmy zajmujące się produkcją nowatorskich opakowań opracowali nowe technologie produkcji fioletowego szkła. Dzięki temu można zapewnić najlepszą ochroną dla wartościowych leków czy kosmetyków.

Promienie słoneczne są złe?

Światło słoneczne jest źródłem wszelkiego życia – zapewnia wzrost roślin. Dodatkowo przyczynia się do wytwarzania witaminy D w skórze człowieka. Wydaje się, że powinno ono być dobroczynne, jednak nadmierne wystawienie na jego działanie przyspiesza procesy rozkładu.

Najlepszym przykładem działania fioletowego szkła jest test przeprowadzony na zielonym szczypiorku. Taka sama ilość posiekanego szczypiorku przez 2 miesiące była przechowywana w 3 słojach z różnobarwnego szkła (białe, brązowe i fioletowe). Były one ówcześnie wyjałowione. Po zakończeniu testu tylko w jednym z pojemników szczypiorek nie stracił koloru, smaku i zapachu – w fioletowym.

Opakowania zapewniają przedłużenie przydatności do spożycia, zapewniają ochronę wartości odżywczych, pomagają w zachowaniu świeżości produktu. Niwelują tym samym konieczność używania chemicznych konserwantów czy nawet obróbki termicznej w wysokich temperaturach. Mogą być używane wielokrotnie i łatwo ulegają ponownemu przetworzeniu.

Ja pierwszy raz spotkałem się z tego typu szkłem w jednym z odcinków Galileo. Na polskim rynku zaczynają się pojawiać tego typu opakowania. To dobrze, bo wydają się one całkiem dobrym rozwiązaniem.

Pozdrawiam i życzę zdrowia

Rafał