Dynia kojarzona jest zazwyczaj jako fantazyjna ozdoba, pojawiająca się przy okazji święta hucznie obchodzonego szczególnie w USA. W Polsce dynia znana jest raczej jako warzywo o pomarańczowej barwie. Co skrywa ta twarda skorupa?
Dynia zwyczajna zaliczana jest wraz z cukinią do licznej rodziny dyniowatych. Kształty tych warzyw są bardzo różne od okrągłych, poprzez podłużne, na spłaszczonych i butelkowatych kończąc. Nie inaczej jest z kolorami, nad czym warto się skupić, bo to one mówią nam o składzie dyni.
Pomarańczowa, ciepła, jesienna barwa beczkowatych warzyw bierze się z dużej zawartości beta-karotenu (prowitaminy A). Retinol (witamina A) potrzebna jest ludzkiemu organizmowi do prawidłowego widzenia, ochrony komórek przed szkodliwymi rodnikami i rozwoju nowych, zdrowych komórek tkanki nabłonkowej oraz odpowiada za kondycję skóry, włosów i paznokci. W 100 gramach świeżej dyni znajduje się 300–400 μg RAE (z ang. retinol activity equivalent – równoważnik aktywności retinolu). Dzienne zapotrzebowanie dla dorosłych ludzi wynosi odpowiednio 900 i 700 jednostek dla mężczyzn i kobiet.
Dynia i jej rodzina charakteryzują się bardzo niską zawartością sodu i prawie zerową ilością tłuszczu w swoim składzie. Dzięki sporej podaży potasu (340 mg/100 g surowej części jadalnej) dynia staje się idealnym produktem dla osób obciążonych problemami z nadciśnieniem i układem krwionośnym (choroba wieńcowa, miażdżyca). Możną ją spożywać pod każdą postacią, ale bez dodatku soli. Jest bogata w błonnik, więc uczucie sytości będzie utrzymywało się dłużej.
Dodatkowo dynia posiada lekko moczopędne działanie , co przyspiesza eliminację szkodliwych substancji z organizmu (pomocne przy chorobach nerek). Przy zaburzeniach żołądka, polecane jest spożywanie piure dyniowe z mlekiem zwykłym lub sojowym/migdałowym. Miąższ dyni ma działanie wyścielające i ochronne błony śluzowe żołądka.
Dynia może mieć zastosowanie w diecie antyrakowej, ze względu na dużą zawartość beta-karotenu, witaminy C i błonnika. Są to trzy składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego ciała. Zapewnienie odpowiedniej ich dawki skutkować może tylko dobrym zdrowiem.
Potrawy z dyni
Dynię można spożywać w różnym wydaniu. Nadaje się jako baza do aromatycznych zup. Wystarczy lekko przypiec jej cząstki w piekarniku i podać je polane miodem i mamy pyszny oraz prosty deser. Można również spróbować zrobić rozgrzewający dżem, dodając przetarty imbir.
Mam nadzieję, że świadomość dotycząca właściwości dyniowatych się zwiększy, bo to naprawdę cenne warzywo. Jak byłem około 10-letnim chłopcem i na wakacjach mieszkałem u rodziny na wsi, zostałem zabrany na pole po dynie. Jak dla mnie były wtedy olbrzymie i w całej tej ekstazie poznawania nowych rzeczy przytargałem jedną do domu. Zapytali się mnie po co to przyniosłem, skoro to dla świń jest pasza. Ja się dziwiłem im, a oni mnie, że np. z dyni można zrobić coś a’la leczo.
Warto również pamiętać o oleju z pestek dyni..
Pozdrawiam i życzę zdrowia
Rafał