Borówka czarna (Vaccinium myrtillus L.) zwana również czarną jagodą i czernicą jest jednym z najznakomitszych surowców w ziołolecznictwie. Jej właściwości znane są od stuleci, a jedną z najciekawszych jest zdolność do poprawy wzroku.
Borówka czarna – niska, jasnozielona krzewinka, którą spotkać można głównie w lasach najczęściej iglastych oraz niekiedy w miejscach otwartych np. wrzosowiska. Szczególnie upodobała sobie zakwaszone gleby. W Polsce jej owoce są jedną z kilku najważniejszych dziko rosnących produktów żywnościowych. Często gości w tradycyjnych potrawach ludowych.
Najlepiej zbierać ją w ostatnim tygodniu czerwca, gdy owoce zaczynają dojrzewać. W tradycji wielu miejscowości oficjalne zbiory następowały po święcie Matki Boskiej Jagodnej (2 lipca). Według legendy złamanie tego nakazu miało być szczególnie dotkliwe dla matek, które straciły dzieci, ponieważ miały one w niebie żywić się tymi wcześnie dojrzewającymi jagodami.
Pod koniec lata zbierane są liście, które bogate są w garbniki, flawonoidy, związki trój terpenowe oraz związek zwany myrtyliną, który ma działanie przeciwcukrzycowe.
Suszone owoce przetwarzano na zupy owocowe zabielane śmietaną lub pierogi, a w czasach, gdy powszechny był dostęp do cukru zaczęto robić konfitury i soki. Jako surowiec leczniczy, owoce borówki polecane były na szkorbut, infekcję dróg moczowych oraz kamicę nerkową.
Fitosubstancje w borówkach
Głównymi związkami bioaktywnymi czarnych jagód są flawonoidy, w których skład wchodzą antocyjany. Są one bardzo silnymi przeciwutleniaczami, a te współczesne wyciągi zawierają ich znaczne ilości. Dzięki temu borówki chronią organizm przed szkodliwym wpływem wolnych rodników na zdrowe komórki. Ponadto pozwalają utrzymać dobry wzrok i zapobiegają różnym chorobom oczu.
Wyciągi z borówki czarnej pomagają siatkówce sprawniej przystosowywać się do zmiennego naświetlenia. Przyspiesza regenerację purpury wzrokowej, co przekłada się na leprze widzenie po zmroku. Podczas II wojny światowej piloci RAF-u zauważyli, że po zjedzeniu dżemu z czarnych jagód lepiej widzieli w ciemności. Co prawda włożono te opowieści między bajki, ale najnowsze badania naukowe potwierdzają to niezwykłe odkrycie.
Borówka jest stosowana do leczenie ślepoty nocnej oraz osłabieniu wzroku związanego z nadwrażliwością na światło. Wzmacnia naczynia włosowate w oku, dzięki czemu jest ono lepiej odżywione i ukrwione. Chroni to przed takimi schorzeniami oka jak zwyrodnienie siatkówki, zwyrodnieniem plamki żółtej oraz zaćmy, które w podeszłym wieku są głównymi przyczynami ślepoty.
Badanie przeprowadzone na 50-ciu osobach ze stwierdzoną zaćmą starczą, którym podawano wyciąg z borówki i witaminę E wykazało, iż u dużej części uczestników postępowa choroba zwolniła. Czarna jagoda wzmacnia kolagen, co za tym idzie wszystkie tkanki łączne. Jest to ważna cecha dla osób zagrożonych jaskrą, wynikającą z wysokiego ciśnienia śródgałkowego.
Właściwości antocyjanów
Antocyjany poprawiają krążenie krwi we wszystkich naczyniach krwionośnych. Jest to pomocna właściwość w przypadku problemów z krążeniem w kończynach. Pomagają na żylaki, zmniejszają ból spowodowany hemoroidami. Borówki mogą być użyteczne podczas grypy jelitowej, ponieważ mają naturalne właściwości przeciwbiegunkowe. Wpływają na mięśnie gładkie, co może przynieść ulgę podczas uciążliwych dolegliwości miesiączkowych.
Wyciągi z borówki czarnej zawieraną nawet do 250 razy więcej antocyjanów niż świeże owoce. Odpowiednio przeprowadzona kuracja może poprawić wzrok u osób z krótkowzrocznością. Nie ma zastrzeżeń, co to dawkowania oraz nie znaleziono żadnych efektów ubocznych, nawet podczas długotrwałego ich stosowania. Są one bezpieczne zarówno dla dzieci jak i kobiet w ciąży.
Ciekawostka
Pisząc ten wpis przypomniało mi się jak jeden z profesorów na mojej uczelni opowiadał o swoich eksperymentach związanych z warzywami i owocami. Co roku swoim studentom pokazywał wykresy i wyniki swojej 2-tygodniowej diety opartej na samych produktach roślinnych. Mówił, że co prawda chudł szybko i dużo, a waga w ciągu roku znów się podnosiła, ale zawsze to było 2-3 kg mniej niż rok temu. Opowiadał kiedyś o borówkach i o tym, że sam często stosuje, gdy zauważy u siebie pogorszenie wzroku.
Pozdrawiam i życzę zdrowia
Rafał
Spodobał Ci się wpis? Zaglądnij jeszcze tutaj:
Jagody goji – superżywność, a długowieczność
Polecana jest także Borówka amerykańska Sierra która jest odmianą średnio-wczesną, charakteryzuje się obfitym owocowaniem a jakością owoców dorównuje odmianie Bluecrop.