Maca (Maka, Lepidium peruvianum) uprawiana jest na wysokości ok. 3000 m n.p.m. w peruwiańskich Andach. Od przeszło 2600 lat tamtejsze ludy korzystają z jej niezwykłej mocy.
Maca jest rośliną zaliczaną do roślin krzyżowych. W tej grupie znaleźć również możemy brokuł, rzodkiew, jarmuż, kapustę i rzepę. Początkowo rosnąca dziko wykorzystywana była przez wojownicze plemiona z Amazonii, a po podboju – przez Imperium Inków. Mity mówią, że wojownicy spożywali przed bitwami macę, żeby „spłynęła” na nich siła.
Potomkowie Inków, lud Keczua, uprawia mace nawet na wysokości 4300 m n.p.m., gdzie poziom tlenu jest już praktycznie dwukrotnie niższy. Świeży korzeń przypomina rzodkiewkę, chociaż jest od niej nieco większy. Barwę ma białą, żółtą, fioletową lub białą z fioletowymi pasami. Pomimo niesprzyjających warunków uprawy (ekstremalne zmiany temperatur, duże nasłonecznienie, silny wiatr) plony zbierać można nawet już po 7-9 miesiącach od posiania.
Maca współcześnie powraca z zapomnienie, a o jej adaptogennych właściwościach mówi i piszę się coraz więcej. Adaptogeny to produkty, które posiadają zdolność do regulacji pracy gruczołów oraz układu hormonalnego, nerwowego i naczyniowego. W 1968 roku dr Israel I. Brekhman i I. V. Dardymov stworzyli pierwszą definicję adaptogenów:
- Adaptogen nie ma działania toksycznego.
- Adaptogen wywołuje nieswoistą reakcję organizmu – zwiększa odporność na czynniki stresogenne (fizyczne, chemiczne, biologiczne).
- Adaptogen normalizuje czynności fizjologiczne niezależnie od kierunku odchyleń od normy wywołanych przez czynnik stresogenny.
W skrócie powiedzieć można, że są to produkty, które pomagają przystosować się organizmowi do niesprzyjających warunków.
Maca – właściwości:
– przywraca homeostazę organizmu,
– zwiększa poziom energii, wytrzymałość i siłę fizyczną,
– podnosi poziom tlenu we krwi,
– wzmaga produkcję neuroprzekaźników,
– wzmaga libido, zwiększa ukrwienie narządów płciowych,
– poprawia nastrój,
– wspomaga produkcję hormonów,
– wspiera układ odpornościowy,
– redukuje skutki stresu oksydacyjnego,
– wymiata wolne rodniki,
– wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe.
Maca – skład:
– 7 aminokwasów egzogennych (niezbędnych) np. lizyna, arginina,
– prekursory hormonów,
– fitosterole: sitosterol, kampesterol, ergosterol, brassikasterol, ergostadienol,
– aromatyczne izotiocyjaniny: izotiocyjanian p-metoksybezylu (afrodyzjak),
– minerały: wapń, fosfor, magnez, żelazo, siarka, potas, sód, cynk, jod, miedź, selen, bizmut, krzem, mangan,
-witaminy: B1, B2, E i C.
Na jakie schorzenia maca?
Maca przede wszystkim polecana jest dla kobiet borykających się z przekwitaniem. Cały zestaw fitosteroli zawarty w roślinie wpływa na unormowanie hormonów. Od lat jest ona polecana kobietom w okresie przed przekwitaniem jak i również przechodzących. Dodatkowo Lepidium Peruvianium znacząco obniża ciśnienie i zmniejsza symptomy depresji, która często towarzyszy menopauzie.
Kolejnym sztandarowym przykładem zastosowania maki jest leczenie niepłodności. Pierwsze badania prowadzone nad andyjskim żeń-szeniem dotyczyły jego wpływu na płodność zwierząt domowych. I tak dr Gloria Chacon de Popovici, wybitna peruwiańska uczona w dziedzinie biologii, zaczęła od publikacji swoich badań w 1961 roku dotyczących właśnie tego zagadnienia. Udowodniła pozytywne działanie maki m.in. na świnkach morskich (kawia domowa), owcach i psach. U mężczyzn maca wzmaga spermogenezę.
Oprócz powyższych można ją stosować na wszelkie stany przemęczenia organizmu, zespole przewlekłego zmęczenia, niedokrwistości, problemów menstruacyjnych, osteoporozie, depresji, gruźlicy, HIV/AIDS. Nie chciałbym rzucać hasłami typu „wyleczy raka”, bo tego raczej nie zrobi. Jednak można wspomóc konwencjonalną terapię tym suplementem, choćby dla doładowania „baterii”.
Jest też coś dla sportowców. Suplementując mace można poprawić wyniki siłowe oraz zyskać dodatkową energię. Sam osobiście zacząłem stosować i czuję zwiększoną wytrzymałość oraz przyrost siły, co przekłada się na nowe rekordy na siłowni. Ponadto maca wspomaga wytwarzanie hormonów sterydowych np. testosteronu.
Pozdrawiam i życzę dużo zdrowia
Rafał
Wybrane źródła: Wolfe D., Superżywność. Jedzenie i medycyna przyszłości, str. 81-92, wyd. Vivante, Białystok 2015 http://rozanski.li/37/maca-lepidium-peruvianum-lepidium-meyenii/ http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-555-maca.aspx?activeingredientid=555 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15287072 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24931003 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24718534 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26421049
