Pokrzywa zwyczajna to roślina z rodziny pokrzywowatych i występuje wszędzie na świecie, oprócz tropików i krain wiecznego lodu. Już starożytni Grecy dostrzegli jej lecznicze właściwości. Najczęściej polecana jest na anemię, ale pomóc może na wiele więcej dolegliwości.

Pokrzywa rośnie w wilgotnych lasach i zaroślach, ale bardzo często można ją spotkać w pobliży siedlisk ludzkich, szczególnie w okolicach opuszczonych domów. Starożytni Grecy z uporem Syzyfa stosowali ją żeby usuwać jad z rany po ukąszeniu węża. Na szczęście są teraz skuteczniejsze metody na ugryzienia, a pokrzywę można wykorzystać w inny sposób.

Rozkład pokrzywy na czynniki pierwsze, czyli co w niej takiego zdrowego:

• w korzeniach pokrzywy zidentyfikowano lektyny (białka o działaniu przeciwnowotworowym),  aglutyniny (przeciwciała obecne w surowicy krwi), polisacharydy i sterole, kwasy organiczne, lecytynę, woski i śluzy,  sole mineralne (w tym krzemionkę),  skopoletynę (główny składnik leku przeciwzakrzepowego),  lignany (fitoestrogen),  kwasy tłuszczowe,
• w liściach obecne są znaczne ilości chlorofili (do 1%), dużo jest także β-karotenu (0,003%, do 50 mg% suchej masy), ksantofili (0,12%), protoporfiryn, witaminy C (0,1-0,6%), poza tym garbniki, glikokininy oraz 19% soli mineralnych, w tym szczególnie dużo potasu (42,8 g w kg suchej masy), wapnia, żelaza (1668 mg w 1 kg suchej masy), fosforu (5,5 g w 1 kg suchej masy),
• wyróżniają się też wysoką koncentracją niektórych rzadkich pierwiastków, np. zawierają do 80 ppm tytanu (u innych roślin jest go zwykle ok. 1 ppm). Liście pokrzywy zawierają również witaminę K, B2, kwas krzemowy i pantotenowy oraz ślady olejku eterycznego (antofenu),
• we włoskach parzących znajduje się związek bliski kwasom żywicznym oraz acetylocholina, histamina, serotonina i śladowe ilości kwasu mrówkowego.

Dzięki składzie bogatym w tak różnorodne związki pokrzywa ma szerokie zastosowanie w lecznictwie, oto przykłady:

Wyciągi wodno-alkoholowe z korzenia, zawierające fitosterole wykorzystywane są w leczeniu łagodnego przerostu prostaty, w początkowym stadium choroby. Nie likwidują choroby, ale spowalniają jej rozwój i właśnie hamowanie przerostu prostaty jest najczęstszym zastosowaniem leczniczym korzenia pokrzywy w nowoczesnej medycynie.

Pokrzywa jest środkiem pomocniczym w leczeniu cukrzycy typu 2 (liście i ziele obniżają nieznacznie poziom cukru we krwi).

Jest też stosowana w stanach zapalnych dróg moczowych i skóry. Wpływa dodatnio na procesy przemiany materii (za sprawą bogactwa witamin i pierwiastków śladowych), pobudza działalność gruczołów wydzielania wewnętrznego, z powodu flawonoidów, garbników i witaminy K działa przeciwkrwotocznie, zwiększa poziom hemoglobiny i liczbę erytrocytów.

Pokrzywa zwyczajna – niezwykłe właściwości

Pokrzywa jest szczególnie polecana jest na wiosenne osłabienie, gdyż stwierdzono w surowcach istnienie czynników pobudzających wytwarzanie interferonu i antygenów wirusowych, oraz przy anemii.

Z pokrzywy i krwawnika sporządza się płynne wyciągi, które stosowane do wewnątrz tamują krwawienia nosa, jelit, macicy i płuc. Używana miejscowo sprzyja gojeniu się ran, czyraków i wrzodów.

Chlorofil otrzymywany z pokrzywy wykorzystuje się w leczeniu choroby popromiennej.

Pokrzywa działa słabo moczopędne, ale hamuje resorpcję zwrotną przyśpieszając eliminowanie z krwiobiegu chlorków, mocznika i szkodliwych produktów przemiany materii (działanie w tym zakresie korzeni jest silniejsze niż liści).

Pokrzywę można w kuchni używać jak szpinaku :-)

Przetwory z liści pokrzywy pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, mają także nieznaczne działanie żółciopędne. Ułatwiają trawienie, przyswajanie pokarmów, zmniejszają stany zapalne przewodu pokarmowego i przeciwdziałają mało nasilonym biegunkom.

Pokrzywa wciąż zaskakuje swoim działaniem

W celu poprawienia obrazu krwi, a także regulacji jej ciśnienia i pracy serca, przy cierpnięciu kończyn zaleca się zażywanie jednej łyżeczki dziennie miodu pokrzywowego.

Istnieją doniesienia pokazujące, iż ukłucia pokrzywy mają działanie przeciwbólowe w chorobie zwyrodnieniowej stawów. W badaniach nie zaobserwowano wystąpienia objawów niepożądanych takiej terapii z wyjątkiem przemijającej wysypki. Podrażnianie skóry w okolicach niedomagających stawów pomagać ma z powodu poprawienia krążenia i usuwania w ten sposób toksyn odpowiedzialnych za choroby reumatyczne. Korzystne działanie ma mieć na takie stawy również sam kwas mrówkowy zawarty w komórkach włosków parzących.

Z badań na gryzoniach wynika, że wyciąg z pokrzywy zwyczajnej ma działanie łagodzące niepożądane skutki chemioterapii przy użyciu cisplatyny (stosowana jest jako lek cytostatyczny w chemioterapii kilku rodzajów raka), a olej z jej nasion łagodzi sztucznie wywołane stany zapalne jelita.

Co najlepiej wybrać? Zdecydowania naturalny sok będzie najlepszy, jeżeli chcemy szybkich efektów. Można oczywiście zbierać pokrzywy na własną rękę i ją przetwarzać. Ja osobiście popijam zwykłe suszone liście w formie herbaty (ok. 3 kubków dziennie, jeżeli potrzebuję poprawić obraz krwi).

Przy okazji pokrzywy nazbierało mi się kilka zasłyszanych historii o jej leczniczych właściwościach. Zapraszam tutaj: Pokrzywa – historie zasłyszane.

Pozdrawiam i życzę zdrowia

Rafał

Warto jeszcze przeczytać:

Czarci Pazur – wzmaga odporność i działa przeciwzapalnie

Jeżówka purpurowa – naturalny antybiotyk

Gotu kola – wspomaga serce i pamięć

Gorzknik kanadyjski – berberyna – nie tylko na odchudzanie

Zapisz